A
Acidity – patrz kwasowość
Aeropress - urządzenie do zaparzania kawy w formie strzykawki z tłokiem. Łączy w sobie zalety French Pressu, metody przelewowej oraz tradycyjnego ekspresu. Z AeroPressu otrzymamy dość gęsty i oleisty napar.
Aftertaste – patrz posmak
Americano - espresso z dodatkiem gorącej wody w proporcjach 1:1.
Arabica - to najbardziej ceniony gatunek kawy na świecie (60-70% światowego rynku). Charakteryzuje się łagodnym smakiem i bogatym aromatem z wyczuwalnymi nutami owocowymi, orzechowymi, oraz przyjemną słodyczą. Uprawiana jest na plantacjach w tzw. Pasie Kawowym. Zawiera małą ilość kofeiny 0,7-1,6%.
B
Barista - osoba profesjonalnie zajmująca się wybieraniem, parzeniem oraz serwowaniem kawy.
Batch brew - to duży ekspres przelewowy, w którym jednorazowo można przygotować kilka litrów czarnej kawy.
Blend - mieszanka kilku gatunków ziaren kawy.
Blooming - patrz preinfuzja
Body (cielistość) - to odczucie kawy w ustach, czyli gęstość, tekstura, kleistość napoju, dająca odczuć się na języku. Body powinno być gładkie o przyjemnej konsystencji.
Bourbon - odmiana arabiki, dość trudna w uprawie, charakteryzuje się delikatnym słodkim smakiem.
C
Cascara - wysuszone owoce kawowca.
Caturra - odmiana arabiki a dokładniej mutacja odmiany bourbon; dość trudna w uprawie, w smaku kwaskowa i orzeźwiająca.
Coffee cake - pozostałość po parzeniu kawy w ekspresie lub kolbie, czyli fusy zbite w formie ciasteczka.
Cold brew - kawa macerowana na zimno od kilku do kilkunastu godzin. Jest wyjątkowo orzeźwiający i całkowicie pozbawiony goryczy.
Crack - moment w trakcie palenia kawy, podczas którego ziarna zwiększają swoją objętość i uwalniają się gazy.
Crema - wierzchnia warstwa espresso w postaci charakterystycznej jasnobrązowej pianki. Pianka powstaje dzięki zawartym w kawie olejkom i cukrom, a utrzymuje się na powierzchni dzięki ekstrakcji pod ciśnieniem.
Cupping – to profesjonalny sposobów oceniania jakości ziarna.
Chemex - to szklane naczynie w kształcie klepsydry używane do parzenia kawy metodą przelewową. Uzyskany w ten sposób napar jest intensywny i aromatyczny. Ponadczasowy design Chemexa sprawił, że w 1956 roku został wyróżniony za jeden ze 100 najlepiej zaprojektowanych przedmiotów sztuki użytkowej.
Cherry - tzw. wisienka kawowa.
D
Dripper / drip v60 - jedno z najpopularniejszych urządzeń do parzenia kawy metodą przelewową. To urządzenie w kształcie stożka, którego ścianki nachylone są pod kątem 60 stopni. Napar uzyskany tą metodą charakteryzuje się głębokim smakiem i wyjątkowym aromatem.
E
Ekstrakcja - proces parzenia czyli moment, w którym zawarte w kawie substancje przenikają ze zmielonej kawy do wody.
Espresso - jest to bardzo intensywny napar o pojemności ok. 25-30 ml przygotowany w ekspresie ciśnieniowym. Pod wpływem wysokiego ciśnienia na powierzchni napoju powstaje gęsta, orzechowo-brązowa pianka zwaną cremą. Espresso serwuje się w ogrzanej filiżance o pojemności 70ml wypełnionej do połowy. Espresso stanowi bazę wielu kawowych napojów jak: cappuccino, czy latte macchiato.
F
Flavor - (smakowitość) to połączenie zapachu, tekstury i smaku drzemiącego w kawie.
Frenchpress - wysoki dzbanek z tłokiem służący do zaparzania kawy lub herbaty, inaczej nazywany praską francuską lub zaparzaczem tłokowym. Kawa zaparzona we Frenchpressie ma intensywny aromat i wysokie, jedwabiste body.
G
Geisha - odmiana arabiki, uważana za jedną z najlepszych kaw świata. Uprawiana na Kostaryce i w Panamie na wysokościach ponad 1500 m n.p.m. Słodka o kwiatowo-owocowym aromacie.
Grupa - część ekspresu z tzw. prysznicem, do której wpinana jest kolba (portafiltr).
H
Hopper - pojemnik na kawę ziarnistą w młynku.
I
Irish Coffee - kawa po Irlandzku. Kawa z dodatkiem podgrzanej irlandzkiej whiskey, trzcinowego cukru oraz bitej śmietany.
K
Kawiarka - (Moka, kafetierka, makinetka) to urządzenie, czajniczek ciśnieniowy, służący do przygotowania kawy. Z kawiarki uzyskujemy dość intensywny napar podobny w smaku i konsystencji do Espresso.
Kolba (portafiltr) - ruchoma część ekspresu w kształcie łyżki z sitkiem, gdzie nasypuje się zmieloną kawę, następnie ją ubija i wpinana w grupę.
Konewka - to dzbanek z długą, wąską szyjką dedykowany do alternatywnych metod parzenia. Zapewnia precyzyjne zalewanie kawy jednostajnym, wąskim strumieniem.
Kwasowość (acidity) - to połączenie kwasów z cukrami, dzięki któremu odczuwamy przyjemny posmak w kawie.
L
Latte art - sztuka malowania wzorów na powierzchni espresso za pomocą mleka.
Lot - zbiory kawy pozyskane z jednej uprawy.
M
Maragogype - odmiana arabiki a dokładniej mutacja typiki o wyjątkowo dużych ziarnach i delikatnym owocowo-orzechowym posmakiem.
Moka - patrz kawiarka
Mokka - napój mleczny, który składa się z espresso, gorącego mleka oraz ciemnej lub mlecznej czekolady, często posypany kakao lub cynamonem. Mokka podawana jest w wysokiej, przezroczystej szklance.
N
Nadekstrakcja - proces zbyt długiego parzenia. Przyczyną jest najczęściej zbyt wysoka temperatura wody lub zbyt drobne mielenie ziaren. Efektem nadekstrakcji jest gorzki wręcz przepalony smak.
Naked - (NPF - naked portafiltr) kolba ekspresu bez wylewek.
Nitro - kawa macerowana na zimno z azotem gazowym. Podawana z nalewaka posiada wyjątkową piankę i kremowość.
P
Podekstrakcja - proces zbyt krótkiego parzenia. Przyczyną jest najczęściej zbyt niska temperatura wody, zbyt grube zmielenie ziaren, zbyt mała porcja kawy lub nieodpowiednie ciśnienie. Efektem podekstrakcji jest brak aromatu i smaku, brak pianki i wodnista konsystencja.
Portafiltr - patrz kolba
Posmak (aftertaste) - to nasze odczucia, jakie pozostają na języku po wypiciu kawy.
Preinfuzja (blooming) - czyli tzw. rozkwitanie. Proces preinfuzji polega na wstępnym zwilżeniu zmielonej kawy przed dodaniem właściwej ilości wody. Proces ten trwa od kilku do kilkudziesięciu sekund w zależności od metody parzenia. W tym czasie kawa pęcznieje uwalniając dwutlenek węgla.
Profil sensoryczny - właściwości danego rodzaju kawy w formie wykresu określające smak kawy a dokładniej czystość, wyrazistość, bukiet, słodycz, konsystencję, kwaskowatość i posmak. Informacje przedstawiające profil sensoryczny umieszczane są jedynie na dobrej jakości kawach.
Przelew - potoczna nazwa kaw przygotowanych metodami alternatywnymi (drip, Chemex, ekspres przelewowy).
R
Ratio - stosunek ilości zmielonych ziaren i wody zużytej do ich zaparzenia.
Roaster - osoba wypalająca zieloną, surową kawę.
Robusta - gatunek kawy stanowiący 30-40% światowego rynku kawy. Robusta jest mało wymagająca i bardziej odporna na szkodniki niż Arabica, dlatego może być uprawiana na niskich wysokościach. Charakteryzuje się małym bogactwem smaków z wyczuwalnym gorzkim posmakiem. Zawartość kofeiny waha się od 1,7-4%.
S
Singiel - kawa jednorodna.
Speciality, Specialty - kawy wysokiej jakości, które otrzymały w profesjonalnej ocenie Q-Gradera powyżej 80 punktów w skali 1 do 100. Ocenie podlega zarówno zielone ziarno, jak i po wypaleniu. Zasady oceny jakości kawy ustala międzynarodowa organizacja - Specialty Coffee Association (SCA).
Steamer - dysza do spieniania mleka.
Syfon - przyrząd do parzenia kawy. To charakterystyczne szklane urządzenie z dwoma zbiornikami podgrzewanymi od spodu. Syfon działa na zasadzie skurczania się i rozszerzania pary wodnej. Kawa z syfonu jest intensywna i posiada wyjątkowo złożony smak.
Szocik - potoczna nazwa espresso.
T
Tamper - narzędzie w kształcie pieczątki służące do ubijania zmielonej kawy w kolbie.
Terroir - charakterystyczny smak i aromat kawy, typowy dla miejsca uprawy, klimatu, gleby, czy wysokości plantacji, na której uprawiana jest dana odmiana kawy.
Typica - to najstarsza odmiana botaniczna arabiki charakteryzująca się najlepszą jakością, czystością smaku i słodyczą.
Q
Q-grader - osoba profesjonalnie oceniająca jakość kawy.
V
Varietal - oznacza odmianę botaniczną kawy, która znacząco wpływa na smak napoju.
Z
Zielona kawa – ziarna surowej kawy przed wypaleniem.
źródło:
"Kawa - Instrukcja obsługi najpopularniejszego napoju na świecie" - Ika Graboń
"Tajemnice kawy" - Sara Magdalena Woźny